Ustawa Prawo o Ruchu Drogowym
Art. 2. pkt. 24)
ruch kierowany – ruch otwierany i zamykany za pomocą sygnalizacji świetlnej albo przez uprawnioną osobę;
Ustawa Prawo o Ruchu Drogowym
Art. 5.
1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli, sygnałów świetlnych oraz znaków drogowych, nawet wówczas, gdy z przepisów ustawy wynika inny sposób zachowania niż nakazany przez te osoby, sygnały świetlne lub znaki drogowe.
2. Polecenia i sygnały dawane przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli mają pierwszeństwo przed sygnałami świetlnymi i znakami drogowymi.
3. Sygnały świetlne mają pierwszeństwo przed znakami drogowymi regulującymi pierwszeństwo przejazdu.
Z ruchem kierowanym mamy do czynienia na skrzyżowaniach, przejazdach przez tory, przejazdach rowerowych, przejściach dla pieszych, na drogach o ruchu wahadłowym, czyli tam, gdzie z uwagi na kolizyjny tor poruszania się uczestników ruchu drogowego potrzebne jest uregulowanie ruchu. Ruch kierowany zapewnia większe bezpieczeństwo oraz ułatwia przejazd przez skrzyżowanie. Wszyscy uczestnicy ruchu zobowiązani są do znajomości znaczenia zarówno sygnałów świetlnych, jak i sygnałów nadawanych przez osobę kierującą ruchem.
Hierarchia ważności w ruchu drogowym
Poniższa lista wymienia hierarchię ważności elementów, które służą do regulowania ruchu drogowego. Zwróćmy uwagę, że tylko w obecności osoba kierującej ruchem lub sygnalizacji świetlnej mówimy o ruchu kierowanym, w myśl definicji Ustawy. Obecność znaków drogowych ani zasad wynikających z przepisów ruchu drogowego, mimo, że służą one do regulowania ruchu, nie powoduje wystąpienia w danym miejscu ruchu kierowanego.
- Najwyżej w hierarchii znajduje się osoba kierująca ruchem. Oznacza to, że sygnały przez nią nadawane są ważniejsze od ewentualnych innych sygnałów i znaków występujących w danym miejscu oraz ogólnych przepisów ruchu drogowego
- Następne w hierarchii ważności są sygnały świetlne. Jeśli występują w danej sytuacji, to mają priorytet przed znakami i ogólnymi przepisami. Ale jeśli równocześnie znajduje się tam osoba kierująca ruchem, to należy się jej podporządkować.
- Kolejne w hierarchii ważności są znaki drogowe.
- Na ostatnim miejscu są ogólne przepisy ruchu drogowego, które regulują ruch wszędzie tam, gdzie nie ma ani znaków, ani sygnalizacji, ani osoby kierującej ruchem.
Sygnalizacja świetlna
Najczęściej spotykamy się z ruchem kierowanym sygnalizacją świetlną. Sygnalizacja świetlna otwierająca i zamykająca ruch może być umieszczona na stałe, lub tylko na określony czas, na przykład podczas robót drogowych. Dla różnych rodzajów pojazdów sygnalizatory świetlne znacznie się różnią: inaczej wyglądają i inne sygnały nadają sygnalizatory dla pojazdów samochodowych, inne dla tramwajów czy pociągów.
Znak A-29 „sygnały świetlne” ostrzega o miejscu, w którym ruch jest kierowany za pomocą sygnalizacji świetlnej.
Różne rodzaje sygnalizatorów świetlnych używane do kierowania ruchem samochodowym zostały opisane w artykule Sygnalizacja świetlna dla kierowców w ruchu drogowym.
Osoba kierująca ruchem
Osoba kierująca ruchem to na przykład policjant, żołnierz, dróżnik, celnik, opiekun nadzorujący bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię. Osoba może kierować ruchem w danym miejscu na stałe lub tylko tymczasowo. Na przykład przejazd kolejowy obsługiwany jest na stałe przez dróżnika, a na skrzyżowaniu, na którym zepsuły się światła, ruchem kieruje tymczasowo policjant.
Osoba może kierować ruchem za pomocą urządzenia, np. dróżnik kolejowy opuszczający szlaban, albo za pomocą przybierania odpowiedniej postawy, na przykład policjant na skrzyżowaniu. W tym ostatnim przypadku, postawy przyjmowane przez policjanta na ogół odpowiadają poszczególnym sygnałom świetlnym.
Sygnały nadawane przez osoby kierujące ruchem są ważniejsze, niż sygnały świetlne, jeśli występują jednocześnie z nimi! Więcej na temat kierowania ruchem w artykule Kierowanie ruchem drogowym przez osobę uprawnioną – policjanta.
Przepisy związane z ruchem kierowanym
Występowanie w danym miejscu ruchu kierowanego pociąga za sobą pewne wyjątki od ogólnych zasad zakazu wyprzedzania:
- wyprzedzanie pojazdu silnikowego jest zabronione na skrzyżowaniu, z wyjątkiem skrzyżowania o ruchu kierowanym
- wyprzedzanie na przejściu dla pieszych i bezpośrednio przed nim jest zabronione, z wyjątkiem przejść, na których ruch jest kierowany
- wyprzedzanie na przejeździe dla rowerzystów i bezpośrednio przed nim jest zabronione, z wyjątkiem przejazdów, na których ruch jest kierowany
- wyprzedzanie na przejeździe kolejowym lub tramwajowym i bezpośrednio przed nim jest zabronione, z wyjątkiem przejazdów, na których ruch jest kierowany