Przyczepa jest to pojazd kołowy bez własnego silnika, przystosowany do ciągnięcia przez pojazd silnikowy. Szczególnym rodzajem przyczepy jest przyczepa lekka, o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 750 kg i bez konieczności posiadania hamulca najazdowego. Przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 750 kg posiadają obowiązkowo hamulec najazdowy. Do prowadzenia samochodu z przyczepą lekką wystarczy prawo jazdy kat. B, należy jednak sprawdzić w dowodzie rejestracyjnym samochodu, jaką przyczepę samochód może ciągnąć.

O.1 – maksymalna masa całkowita przyczepy z hamulcem w kg.
O.2 – maksymalna masa całkowita przyczepy bez hamulca w kg.
Jeżeli w dowodzie rejestracyjnym wartość masy przyczepy jest większa niż wpis w rubryce O.2, to przyczepa obligatoryjnie musi posiadać hamulec najazdowy.
Na dole strony znajduje się kalkulator, do którego możesz wstawić dane z dowodów rejestracyjnych samochodu i przyczepy i sprawdzić, jakie prawo jazdy jest potrzebne aby ciągnąć przyczepę.
Kiedy wystarczy kategoria B
Ustawa o Kierujących Pojazdami
Art. 6 ust. 1 Prawo jazdy stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania:
6) kategorii B:
a) pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu i motocykla,
b) zespołem pojazdów złożonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a, oraz z przyczepy lekkiej,
c) zespołem pojazdów złożonym z pojazdu, o którym mowa w lit. a, oraz z przyczepy innej niż lekka, o ile łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 4250 kg, z zastrzeżeniem ust. 2,
d) pojazdami określonymi dla prawa jazdy kategorii AM;
ust. 2: Zespołem pojazdów, o którym mowa w ust. 1 pkt 6 lit. c, którego dopuszczalna masa całkowita przekracza 3,5 t, może kierować osoba, która zdała część praktyczną egzaminu państwowego, potwierdzoną wpisem do prawa jazdy.
Ustawa o Prawo o Ruchu Drogowym
Art. 62 ust. 1: Rzeczywista masa całkowita przyczepy ciągniętej przez:
1) samochód osobowy, samochód ciężarowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t lub autobus – nie może przekraczać rzeczywistej masy całkowitej pojazdu ciągnącego;
Tak więc sama kategoria B uprawnia do kierowania pojazdem samochodowym o DMC (dopuszczalnej masie całkowitej) nie przekraczającej 3,5 t wraz z przyczepą, której DMC nie przekracza masy własnej pojazdu ciągnącego oraz DMC zespołu pojazdów nie przekracza 3,5 t. Dopuszcza się również ciągnięcie przyczepy lekkiej, czyli takiej, której DMC nie przekracza 750 kg, praktycznie bez względu na masę pojazdu ciągnącego. A zatem łączna DMC takiego zespołu pojazdów z przyczepą lekką może wynosić maksymalnie 4,25 t (ponieważ 3,5t + 750kg = 4,25t).
Kiedy potrzebny jest kod 96 do kategorii B
Rozporządzenie Min. Infr. i Bud. z dn. 20 maja 2016 w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami
WZÓR PRAWA JAZDY WYDAWANEGO NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
2.2.4 W polach kolumny oznaczonej liczbą 12 umieszcza się liczbowe oznaczenia kodów i subkodów, które określają następujące ograniczenia w korzystaniu z uprawnień lub informacje dodatkowe:
(…) 96 – pojazdy kategorii B łączone z przyczepą, której dopuszczalna masa całkowita przekracza 750 kg, przy czym dopuszczalna masa całkowita takiego zestawu pojazdów przekracza 3500 kg, ale nie przekracza 4250 kg;
Kod 96 potrzebny jest więc, jeśli ciągniemy przyczepę inną niż lekka (taką, której DMC > 750kg) i jeśli DMC samochodu wraz z przyczepą jest większe niż 3,5t ale nie przekracza 4,25t. Tutaj również spełniony musi być warunek, że rzeczywista masa całkowita przyczepy nie może przekraczać rzeczywistej masy całkowitej samochodu, co wynika z przytoczonego wcześniej art. 62 ust. 1 ustawy Prawo o Ruchu Drogowym.
Kiedy potrzebna jest kategoria B+E
Ustawa o Kierujących Pojazdami
Art. 6 ust. 1 Prawo jazdy stwierdza posiadanie uprawnienia do kierowania:
12) kategorii B+E, C+E lub D+E – pojazdem określonym odpowiednio w prawie jazdy kategorii B, C lub D, łącznie z przyczepą (przyczepami), przy czym w zakresie kategorii B+E dopuszczalna masa całkowita ciągniętej przyczepy nie może przekraczać 3,5 t;
Kategoria B+E uprawnia do kierowania pojazdem o DMC nie przekraczającej 3,5 t i ciągnięcia przyczepy o DMC również nie przekraczającej 3,5t. Rzeczywista masa całkowita przyczepy nie może przekraczać rzeczywistej masy całkowitej pojazdu ciągnącego, co wynika z przytoczonego wcześniej art. 62 ust. 1 ustawy Prawo o Ruchu Drogowym. Oznacza to, że mając kategorię B+E można kierować zespołem pojazdów o rzeczywistej masie całkowitej nawet do 7 t.
Podsumowując, pamiętamy o spełnieniu następujących warunków
- Masa przyczepy musi być mniejsza od masy ciągnącego ją pojazdu.
- Przyczepa powyżej 750 kilogramów musi posiadać hamulec najazdowy.
- Masa i rodzaj przyczepy musi odpowiadać warunkom technicznym zawartym w dowodzie rejestracyjnym (rubryka O.1. oraz rubryka O.2)
- Bezpieczeństwo i komfort jazdy zmienia się w zależności od masy przyczepy.
- Dopuszczalne przez Kodeks Drogowy prędkości jazdy z przyczepą omówione są w naszym artykule .
Przykładowe zestawy samochodów z przyczepą (podane poniżej zakresy mas są orientacyjne)












Jakie warunki należy zatem spełnić aby uzyskać wpis kod 96?
- trzeba zdać dodatkowy egzamin praktyczny w WORD
- uzyskać wpis do prawa jazdy (wydział komunikacji)
- zapis na egzamin w WORD nie wymaga dodatkowego szkolenia w OSK
XXI. WARUNKI TECHNICZNE DOPUSZCZAJĄCE POJAZD DO RUCHU
2. Dopuszczalne podstawowe parametry i dane techniczne pojazdów:
2.1. Dopuszczalna liczba pojazdów w zespole pojazdów: 3, a zespół ciągnięty przez inny pojazd silnikowy niż ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny – 2 pojazdy
2.2. Dopuszczalna długość pojazdu pojedynczego – 12 m
2.3. Dopuszczalna długość zespołu pojazdów: dwa: pojazd i przyczepa – 18,75 m, pojazd samochodowy i naczepa 16,5 m. trzy: pojazdy (gdy ciągnącym jest ciągnik rolniczy lub poj. wolnobieżny) – 22 m, motocykl, motorower lub rower i przyczepa – 4 m.