Sygnalizacja świetlna jest jedną z form kierowania ruchem drogowym. Oprócz sygnalizacji świetlnej, ruchem drogowym może kierować też osoba uprawniona, na przykład policjant.
Kwestie sygnalizacji świetlnej na drogach reguluje Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
Wygląd i wzory sygnałów świetlnych (oraz znaków drogowych) są wymienione w dość obszernym załączniku do Dziennika Ustaw 220 poz. 2181 na stronie 353 (“Sygnały dla kierujących pojazdami”) oraz 389 (“Konstrukcje i wzory barwne”).
Poniżej zamieszczamy fragment Rozporządzenia, dotyczący sygnalizacji świetlnej. Z fragmentu rozporządzenia dowiadujemy się między innymi:
- co oznaczają światła: zielone, żółte i czerwone (§95. 1)
- kiedy nie wolno jechać na zielonym świetle (§95. 2)
- kiedy mając zielone światło należy ustąpić pierwszeństwa tramwajowi (§95. 4)
- w którym dokładnie miejscu zatrzymujemy się przed światłami (§99)
- na co zezwala “zielona strzałka” w prawo (§96. 1)
- na co zezwala “zielona strzałka” w lewo (§96 .2)
- konieczność bezwarunkowego zatrzymania się przed skrętem lub zawróceniem na “zielonej strzałce” (§96. 3)
- co zapewnia sygnalizator kierunkowy S-3 (§97. 3)
Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
Sygnały świetlne nadawane przez urządzenia umieszczone na drodze
Sygnały świetlne dla kierujących i pieszych
§ 95.
1. Sygnały świetlne nadawane przez sygnalizator S-1 oznaczają:
- sygnał zielony – zezwolenie na wjazd za sygnalizator,
- sygnał żółty – zakaz wjazdu za sygnalizator, chyba że w chwili zapalenia tego sygnału pojazd znajduje się tak blisko sygnalizatora, że nie może być zatrzymany przed nim bez gwałtownego hamowania; sygnał ten oznacza jednocześnie, że za chwilę zapali się sygnał czerwony,
- sygnał czerwony – zakaz wjazdu za sygnalizator,
- sygnały czerwony i żółty, nadawane jednocześnie – zakaz wjazdu za sygnalizator; sygnały te oznaczają także, że za chwilę zapali się sygnał zielony.
2. Sygnał zielony nie zezwala na wjazd za sygnalizator, jeżeli:
- ruch pojazdu utrudniłby opuszczenie jezdni pieszym lub rowerzystom,
- ze względu na warunki ruchu na skrzyżowaniu lub za nim opuszczenie skrzyżowania nie byłoby możliwe przed zakończeniem nadawania sygnału zielonego.
3. Sygnalizator używany poza skrzyżowaniem do kierowania ruchem na zwężonym odcinku drogi może nadawać sygnały o dwóch barwach – zielonej i czerwonej.
4. Kierujący pojazdem szynowym skręcający na skrzyżowaniu o ruchu kierowanym sygnałami świetlnymi może je opuścić, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 2-4, pod warunkiem ustąpienia pierwszeństwa uczestnikom ruchu poruszającym się na wprost. Przepisu nie stosuje się na skrzyżowaniu o ruchu okrężnym oznaczonym znakami C-12.
§ 96.
1. Nadawany przez sygnalizator S-2 sygnał czerwony wraz z sygnałem w kształcie zielonej strzałki oznacza, że dozwolone jest skręcanie w kierunku wskazanym strzałką w najbliższą jezdnię na skrzyżowaniu, z zastrzeżeniem ust. 3.
2. Sygnał w kształcie zielonej strzałki, nadawany przez sygnalizator S-2, zezwalający na skręcanie w lewo, zezwala również na zawracanie z lewego skrajnego pasa ruchu, chyba że jest to zabronione znakiem B-23.
3. Skręcanie lub zawracanie, o których mowa w ust. 1 i 2, jest dozwolone pod warunkiem, że kierujący zatrzyma się przed sygnalizatorem i nie spowoduje utrudnienia ruchu innym jego uczestnikom.
§ 97.
1. Sygnały świetlne nadawane przez sygnalizator kierunkowy S-3 dotyczą kierujących jadących w kierunkach wskazanych strzałką (strzałkami).
2. Przepisy § 95 ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do sygnałów nadawanych przez sygnalizator kierunkowy S-3.
3. Sygnał zielony nadawany przez sygnalizator kierunkowy S-3 oznacza, że podczas jazdy we wskazanym kierunku nie występuje kolizja z innymi uczestnikami ruchu.
4. Sygnalizatory kierunkowe S-3 nadające sygnały przeznaczone tylko dla pojazdów skręcających w lewo mogą nie być umieszczone po prawej stronie drogi.
§ 98.
1. Sygnały świetlne nadawane przez sygnalizator S-4 oznaczają:
- sygnał zielony – zezwolenie na wjazd na pas ruchu, nad którym sygnalizator jest umieszczony,
- sygnał czerwony – zakaz wjazdu na pas ruchu, nad którym sygnalizator jest umieszczony.
2. Sygnały świetlne dla pieszych nadawane przez sygnalizator S-5 oznaczają:
- sygnał zielony – zezwolenie na wejście na przejście dla pieszych, przy czym sygnał zielony migający oznacza, że za chwilę zapali się sygnał czerwony i pieszy jest obowiązany jak najszybciej opuścić przejście,
- sygnał czerwony – zakaz wejścia na przejście.
3. Sygnały świetlne dla rowerzystów nadawane przez sygnalizator S-6 oznaczają:
- sygnał zielony – zezwolenie na wjazd na przejazd dla rowerzystów, przy czym sygnał zielony migający oznacza, że za chwilę zapali się sygnał czerwony i rowerzysta jest obowiązany jak najszybciej opuścić przejazd,
- sygnał czerwony – zakaz wjazdu na przejazd.
4. Sygnał świetlny stały lub migający, nadawany przez sygnalizator S-7, oznacza nakaz opuszczenia pasa ruchu, nad którym sygnalizator jest umieszczony i wjazdu na część jezdni znajdującą się po stronie wskazanej strzałką.
5. Sygnał czerwony migający lub dwa na przemian migające sygnały czerwone oznaczają zakaz wjazdu za sygnalizator lub inne urządzenie nadające te sygnały.
6. Migający lub stały sygnał żółty umieszczony na przeszkodzie albo migający sygnał żółty nadawany przez sygnalizator ostrzegają o występującym niebezpieczeństwie lub utrudnieniu ruchu oraz nakazują zachowanie szczególnej ostrożności.
§ 99.
1. Zatrzymanie pojazdu wynikające z nadawanego sygnału powinno nastąpić przed linią zatrzymania, a w razie jej braku – przed sygnalizatorem.
2. Jeżeli sygnalizator jest umieszczony nad jezdnią, to zatrzymanie pojazdu wynikające z nadawanego sygnału powinno nastąpić przed linią zatrzymania, a w razie jej braku – przed jezdnią, nad którą sygnalizator został umieszczony.
§ 100.
Sygnały świetlne, o których mowa w § 95-97 i § 98 ust. 1, 4 i 5, dotyczą także kolumn pieszych, jeźdźców i poganiaczy.
§ 101.
Sygnał świetlny w postaci białych cyfr na tablicy lub sygnalizatorze oznacza wjazd na odcinek jezdni, na którym zaleca się jazdę z prędkością wyrażoną w kilometrach na godzinę.
O zbliżaniu się do miejsca, gdzie ruch jest kierowany sygnalizacją świetlną, ostrzega znak ostrzegawczy A-29.
W przypadku, gdy sygnalizator nie emituje żadnego sygnału, nie ma pewności, czy nie działa cały system sygnalizacyjny, czy nastąpiła awaria tylko jednej lampy, dlatego w takich przypadkach należy zwiększyć uwagę i uważnie obserwować zachowanie pozostałych uczestników ruchu, przestrzegając przy tym zasady ograniczonego zaufania.