- Wirtualna szkoła jazdy DUET

Zacznijmy od definicji zatrzymania i postoju pojazdu, zawartych w Ustawie:

Ustawa Prawo o Ruchu Drogowym
Art. 2. pkt. 29 i 30)
zatrzymanie pojazdu – unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające nie dłużej niż 1 minutę, oraz każde unieruchomienie pojazdu wynikające z tych warunków lub przepisów,
postój pojazdu – unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 minutę

A zatem w świetle powyższego fragmentu ustawy, kiedy możemy powiedzieć o zatrzymaniu, a kiedy o postoju pojazdu? W potocznym języku te pojęcia często są używane zamiennie, ale Ustawa o Ruchu Drogowym jest tu precyzyjna, ponieważ z postojem wiążą się dodatkowe zakazy, których nie ma w przypadku zatrzymania. Tak więc przykładowo:

zaparkowanie przed sklepem w celu zrobienia zakupów nie wynika z przepisów ruchu drogowego ani z warunków panujących na drodze, tylko z woli kierowcy. Jeśli kierowca zdąży zrobić zakupy i odjechać w ciągu 1 minuty, będzie to zatrzymanie. Jeśli nie, zostanie uznane za postój.
zatrzymanie na pasie ruchu z powodu korka wynika z warunków panujących aktualnie na drodze. Nawet jeśli będzie trwało kilka minut, będzie to zatrzymanie, a nie
zatrzymanie przed opuszczonym szlabanem na przejeździe kolejowym lub na czerwonym świetle przed skrzyżowaniem wynika z przepisów ruchu drogowego. Niezależnie od długości trwania, będzie to zatrzymanie.

Ustawa o Ruchu Drogowym wymienia miejsca, w których zatrzymanie lub postój są zabronione oraz określa warunki, w których zatrzymanie lub postój są dopuszczalne.

Gdzie zabronione jest zatrzymanie?

Art. 49 Ustawy o Ruchu Drogowym wylicza szereg miejsc, w których zatrzymanie lub postój są zabronione. Przeważnie są to miejsca, gdzie takie zatrzymanie byłoby niebezpieczne, utrudniałoby ruch innym pojazdom, ograniczało widoczność. Miejsca, o których mowa w ustawie, są często dodatkowo oznaczone znakami drogowymi, które ułatwiają ich rozpoznanie, jak na przykład słupki wskaźnikowe przy przejeździe kolejowym, znak przejścia dla pieszych, znak przystanku tramwajowego lub autobusowego czy strefy zamieszkania. Czasem z kolei ustawodawca podaje odległość od miejsca objętą zakazem zatrzymania (np. 10 metrów), którą kierowca musi wymierzyć samodzielnie “na oko”.

Art. 49.4 mówi, że wszystkie wymienione w nim zakazy nie dotyczą zatrzymania lub postoju wynikającego z warunków lub przepisów ruchu drogowego. Dotyczą więc tych sytuacji, kiedy warunki panujące na drodze oraz przepisy umożliwiają jazdę, a zatrzymanie lub postój wynikałby z woli kierowcy.

Poza ustawowym zakazem zatrzymywania w miejscach o ktorych mowa poniżej, zakaz taki może oczywiście wynikać również bezpośrednio z któregoś ze znaków drogowych oznaczających zakaz zatrzymywania, jeśli taki znak jest ustawiony w danym miejscu.

Zabrania się zatrzymania pojazdu:

na przejeździe kolejowym oraz w odległości mniejszej niż 10 m od przejazdu:

Kierowca TIR-a nie powinien wjeżdżać na przejazd kolejowy, nie mając możliwości zjazdu z niego

na przejeździe tramwajowym oraz w odległości mniejszej niż 10 m od przejazdu:

na skrzyżowaniu oraz w odległości mniejszej niż 10 m od skrzyżowania:

na przejściu dla pieszych oraz w odległości mniejszej niż 10 m przed tym przejściem:

Na drodze dwukierunkowej o dwóch pasach ruchu zakaz ten obowiązuje także za przejściem

na przejeździe dla rowerzystów oraz w odległości mniejszej niż 10 m przed tym przejazdem:

Na drodze dwukierunkowej o dwóch pasach ruchu zakaz ten obowiązuje także za przejazdem

w tunelu:

na moście lub wiadukcie:

na jezdni wzdłuż linii ciągłej oraz w pobliżu jej punktów krańcowych, jeżeli zmusiłoby to innych kierujących pojazdami wielośladowymi do najeżdżania na tę linię, np. przy omijaniu:

na jezdni obok linii przerywanej wyznaczającej krawędź jezdni:

na jezdni i na poboczu obok linii ciągłej wyznaczającej krawędź jezdni:

w odległości mniejszej niż 10 m od przedniej strony znaku lub sygnału drogowego, jeżeli zostałyby one zasłonięte przez pojazd:

na jezdni przy jej lewej krawędzi, z wyjątkiem zatrzymania lub postoju pojazdu na obszarze zabudowanym na drodze jednokierunkowej lub na jezdni dwukierunkowej o małym ruchu:

na pasie między jezdniami:

w odległości mniejszej niż 15 m od słupka lub tablicy oznaczającej przystanek, a na przystanku z zatoką – na całej jej długości:

w odległości mniejszej niż 15 m od punktów krańcowych wysepki, jeżeli jezdnia z prawej jej strony ma tylko jeden pas ruchu:

na drodze dla rowerów, pasie ruchu dla rowerów oraz w śluzie rowerowej, z wyjątkiem roweru:

Gdzie zabroniony jest postój?

Aby doszło do postoju pojazdu, najpierw musi nastąpić jego zatrzymanie. Tak więc we wszystkich miejscach, gdzie zabronione jest zatrzymanie, zabroniony jest również postój. Oprócz tego, ustawa wymienia miejsca, w których zabrania się postoju pojazdu:

w miejscu utrudniającym wjazd lub wyjazd, w szczególności do i z bramy, garażu, parkingu lub wnęki postojowej:

w miejscu utrudniającym dostęp do innego prawidłowo zaparkowanego pojazdu lub wyjazd tego pojazdu:

przed i za przejazdem kolejowym, po obu stronach drogi, na odcinku od przejazdu kolejowego do słupka wskaźnikowego z jedną kreską:

w strefie zamieszkania w innym miejscu niż wyznaczone w tym celu:

na obszarze zabudowanym, pojazdu lub zespołu pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 16 t lub o długości przekraczającej 12 m, poza wyznaczonymi w tym celu parkingami:

Gdzie dozwolone jest zatrzymanie lub postój?

Kiedy znajdujemy się poza miejscem, gdzie zatrzymanie lub postój jest ustawowo zabronione, nie oznacza to automatycznie, że w takim miejscu dopuszczone jest zatrzymanie lub postój. Art. 46 ustawy wymienia warunki, jakie muszą być spełnione w miejscu, gdzie kierowca chce się zatrzymać.

Zatrzymanie i postój pojazdu są dozwolone tylko w miejscu i w warunkach, w których jest on z dostatecznej odległości widoczny dla innych kierujących i nie powoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub jego utrudnienia. Na zastosowanie tego przepisu będą miały wpływ warunki atmosferyczne, oświetlenie oraz ocena samego kierowcy. Ponadto:

kierujący pojazdem, zatrzymując pojazd na jezdni, jest obowiązany ustawić go jak najbliżej jej krawędzi oraz równolegle do niej:

w czasie postoju na drodze poza obszarem zabudowanym pojazd powinien znajdować się, jeżeli to tylko możliwe, poza jezdnią:

kierujący pojazdem jest obowiązany stosować sposób zatrzymania lub postoju wskazany poziomymi lub pionowymi znakami drogowymi:

kierujący pojazdem jest obowiązany w czasie postoju zabezpieczyć pojazd przed możliwością jego uruchomienia przez osobę niepowołaną oraz zachować inne środki ostrożności niezbędne do uniknięcia wypadku

Niekiedy dozwolone jest zatrzymanie pojazdu częściowo lub całkowicie na chodniku. Zezwala się na zatrzymanie lub postój na chodniku kołami jednego boku lub przedniej osi pojazdu samochodowego o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 2,5 t, pod warunkiem że:

na danym odcinku jezdni nie obowiązuje zakaz zatrzymania lub postoju:

szerokość chodnika pozostawionego dla pieszych jest taka, że nie utrudni im ruchu i jest nie mniejsza niż 1,5 m; pojazd umieszczony przednią osią na chodniku nie tamuje ruchu pojazdów na jezdni:

A kiedy można zaparkować całkowicie na chodniku? Zezwala się, przy zachowaniu wolnego miejsca dla pieszych jak powyżej, zatrzymanie lub postój na chodniku przy krawędzi jezdni całego samochodu osobowego, motocykla, motoroweru, roweru lub wózka rowerowego. Inny pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 2,5 t może być w całości umieszczony na chodniku tylko w miejscu wyznaczonym odpowiednimi znakami drogowymi.

Zatrzymanie pojazdu w tunelu

Ustawa zabrania zatrzymywania pojazdu w tunelu, o ile nie wynika to z warunków panujących na drodze lub z przepisów. Jeśli natomiast z uwagi na warunki lub przepisy zachodzi koniecznośc zatrzymania w tunelu, to należy zachować odstęp od poprzedzającego pojazdu nie mniejszy niż 5 m.