Zawracanie polega na zmianie kierunku jazdy na przeciwny. Podczas zawracania kierujący pojazdem powinien zachować szczególną ostrożność. Można zawracać wszędzie, gdzie nie jest to zabronione, zawczasu sygnalizując manewr, w odpowiednich warunkach i po upewnieniu się, że nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa, ani nawet jego utrudnienia innym uczestnikom ruchu.
Gdzie nie wolno zawracać ?
- w tunelu
- na moście
- na wiadukcie
- na autostradzie
- na drodze ekspresowej, z wyjątkiem miejsc do tego przeznaczonych
drodze jednokierunkowej - w warunkach, w których mogłoby to zagrozić bezpieczeństwu ruchu na drodze lub ruch ten utrudnić
- przy znakach:
- B-23 “Zakaz zawracania”
- linii ciągłej pojedynczej lub podwójnej
- sygnalizacji kierunkowej S-3 bez strzałki zawracania
- nakaz jazdy prosto, w lewo lub w prawo (znaki typu C)
Sytuacje, w których zawracanie jest zabronione
Zakaz zawracania
Znak ten zabrania kierującym zawracania od miejsca ustawienia znaku do najbliższego skrzyżowania włącznie. Chociaż ten znak przypomina znak B-21 (zakaz skrętu w lewo), to zakres obowiązywania tych znaków jest różny. Znak ten nie dotyczy skręcania w lewo, a więc za znakiem można skręcić w lewo zarówno na skrzyżowaniu, jak i przed nim, np. w celu wjechania na posesję lub do obiektu przydrożnego (np. na parking).
Zakaz zawracania może być anulowany przed skrzyżowaniem przez znak B-24 (koniec zakazu zawracania)
oraz B-42 (koniec zakazów), kiedy dotyczy tylko odcinka drogi pomiędzy skrzyżowaniami.
Pod znakiem B-23 może znajdować się znak uzupełniający F-7 pokazujący sposób, w jaki należy zawrócić (np. skręcić w prawo i trzy razy w lewo) w związku z tym zakazem.
W razie potrzeby uprzedzenia kierujących, że zakaz wyrażony tym znakiem obowiązuje na dłuższym odcinku drogi, pod znakiem umieszczona jest tabliczka T-20 określająca tę odległość.
Zakaz skrętu w lewo
Znak ten zabrania skręcania w lewo oraz zawracania. Zakaz wyrażony tym znakiem obowiązuje na najbliższym skrzyżowaniu z wyjątkiem, gdy znajduje się w obrębie skrzyżowania; wówczas dotyczy tylko najbliższej jezdni, przed którą został umieszczony. Umieszczona pod tabliczka T-22 wskazuje, że znak nie dotyczy rowerów jednośladowych skręcających na drogę dla rowerów lub wyznaczony na jezdni pas ruchu przeznaczony dla tych pojazdów. Znak nie zabrania skręcania lub zawracania na odcinku drogi pomiędzy znakiem a skrzyżowaniem, np. w celu wjechania do posesji lub na parking, chyba że zakaz skręcenia w lewo lub zawrócenia jest zabroniony przez wyznaczenie na jezdni linii ciągłej. Znak może występować w postaci świetlnej i stosuje się go na skrzyżowaniach, na których warunki ruchu powodują konieczność okresowego zabronienia skręcania pojazdów. Włączany jest wtedy automatycznie, przy określonym natężeniu ruchu pojazdów lub przez służby monitorujące ruch.
Sygnalizacja kierunkowa
Przy sygnalizatorze kierunkowym S-3 zawracanie jest zabronione. Natomiast oczywiście przy sygnalizatorach kierunkowych S-3f i S-3g, które mają strzałkę kierunkową do zawracania, zawracanie jest dozwolone.
Sytuacje, w których zawracanie jest dozwolone
W odpowiednich warunkach i po upewnieniu się, że nie spowoduje to zagrożenia bezpieczeństwa na drodze, ani nawet jego utrudnienia innym uczestnikom można zawracać w następujących miejscach.
Z lewego, skrajnego pasa, na skrzyżowaniach z sygnalizacją typu S-1.
UWAGA
Z lewego, skrajnego pasa, na skrzyżowaniach z sygnalizacją typu S-2 (zielona strzałka w lewo).
W Polsce inaczej niż w innych krajach europejskich, zielone światło na sygnalizatorze do skrętu w lewo nie zezwala na zawracanie.
Sygnalizator S3-f – nakazujący zawracanie lub skręt w lewo.
Sygnalizator S3-g – nakazujący zawracanie.
Z lewego skrajnego pasa przy poziomej strzałce kierunkowej P-8b.
Połączone symbole znaków P-8a i P-8b oznaczają zezwolenie na ruch w kierunkach wskazanych strzałkami kierunkowymi (oraz zawracanie).
P-8c, P-8i, P-8g.
W miejscach, gdzie występuje znak pionowy F-10. Znak pokazuje kierunki jazdy z poszczególnych pasów ruchu. Zawracanie w takiej sytuacji możliwe jest z lewego, skrajnego pasa.
W miejscach, gdzie występuje znak pionowy F-11 . Znak ten pokazuje kierunki jazdy z pasa ruchu, nad którym został umieszczony. Jeśli jest to skrajny, lewy pas, to również możliwe jest zawracanie.
Zawracanie powinno odbywać się z lewego skrajnego pasa, wyjątkiem jest sytuacja gdy wymiary pojazdu uniemożliwiają taki manewr:
Zawracanie a pierwszeństwo przejazdu
Kwestie pierwszeństwa przejazdu przy zawracaniu zostały omówione w artykule na temat pierwszeństwa przejazdu.